Definicja

Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (CAPD - Central Auditory Processing Disorders), to zaburzenia pracy zmysłu słuchu wynikające z nieprawidłowości na poziomie Centralnego Układu Nerwowego (przy prawidłowej budowie i pracy części obwodowej, czyli uszu), które obejmują szeroki zakres objawów, z których występowanie chociaż jednego pozwala na postawienie diagnozy:
1.Zaburzenia lokalizacji źródła dźwięku.
2.Zaburzenia różnicowania dźwięków.
3.Zaburzenia rozpoznawania wzorców dźwiękowych.
4.Zaburzenia analizy czasowych aspektów sygnału dźwiękowego:
zaburzenia zdolności do przetwarzania bardzo krótkich sygnałów dźwiękowych,
maskowanie dźwięków następujących - głośny dźwięk zagłusza cichsze dźwięki następujące zaraz po nim,
maskowanie dźwięków poprzedzających - cichy dźwięk poprzedzający w krótkim czasie dźwięk głośny nie jest słyszalny,
zaburzenia umiejętności porządkowania czasowego dźwięków,
zaburzenia integracji czasowej dźwięków.
5.Zaburzenia umiejętności rozumienia mowy zniekształconej.
6.Zaburzenia umiejętności rozumienia mowy w obecności sygnału zagłuszającego.
7.Zaburzenia lateralizacji (dominacji stronnej) słuchowej.
8.Zaburzenia odbierania sygnałów współzawodniczących (na przykład dochodzących do obojga uszu).

Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego mogą mieć różne przyczyny:
1.Uszkodzenia Centralnego Układu Nerwowego (na przykład urazy, nowotwory, udary, uszkodzenia toksyczne.
2.Zmiany degeneracyjne Centralnego Układu Nerwowego spowodowane starszym wiekiem.
3.Opóźnione lub zaburzone dojrzewanie Centralnego Układu Nerwowego (na przykład Opóźnienie Neurorozwojowe).
4.Deprywacja słuchowa (ograniczenie odbioru bodźców słuchowych) spowodowana długo trwającym niedosłuchem (na przykład u nie leczonych dzieci, które wymagają stosowania aparatów słuchowych, lub u dzieci, które często przechodzą infekcje uszu, które powodują zbieranie się płynu w uszach, a przez to okresowe podwyższenie progu słyszenia).
Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego najczęściej skutkują opóźnieniem rozwoju mowy i/lub zaburzeniem rozumienia mowy, a w dalszej konsekwencji powodują trudności w nauce, szczególnie czytania i pisania. Obserwacje wskazują na to, że około połowa dzieci z trudnościami w nauce, z dysleksją, z zaburzeniami uwagi oraz nadpobudliwością wykazuje właśnie zaburzenia przetwarzania dźwięków. W Polsce Centralne Zaburzania Przetwarzanie Słuchowego występuje u 5 - 7% dzieci w wieku 7 - 14 lat.

Objawy: Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego są szczególnie widoczne u dzieci w okresie rozwoju nauki mowy oraz w początkowym okresie nauki w szkole, ale nie są to zaburzenia charakterystyczne tylko dla dzieci. Z tego typu zaburzeń nie wyrasta się z wiekiem. Oczywiście pewne trudności się zmniejszają, ale jednak pozostają trudnościami.

Na występowanie Centralnych Zaburzeń Przetwarzania Słuchowego mogą wskazywać:
1.Opóźniony rozwój mowy.
2.Ograniczone rozumienie mowy, gdy nie jest kierowana bezpośrednio wprost do odbiorcy i/lub częste nieprawidłowe zrozumienie pytań i poleceń, szczególnie, gdy są długie i skomplikowane.
3.Zaburzona intonacja (mowa monotonna, cicha, albo odwrotnie bardzo szybka i zbyt głośna).
4.Nadwrażliwość na dźwięki.
5.Zmęczenie po przebywaniu w głośnym środowisku.
6.Częste bóle głowy.
7.Zaburzona koncentracja, krótka zdolność utrzymywania uwagi.
8.Nadmierne zwracanie uwagi na bodźce słuchowe, które nie są istotne.
9.Osłabiona pamięć słuchowa (na przykład trudności z zapamiętaniem i/lub powtórzeniem usłyszanej informacji), trudności z uczeniem się na pamięć i zapamiętywaniem sekwencji dźwięków (na przykład nazw dni tygodnia, miesięcy czy tabliczki mnożenia).
10.Błędy ortograficzne typu słuchowego.
11.Trudności w nauce języków obcych.
12.Nadmierna potrzeba hałasowania.