Kwestionariusz przesiewowy | Kiedy zacząć?
Standardowe testy neurologiczne ujawniają przetrwałą obecność odruchów prymitywnych po czasie, w którym prawidłowo powinny zaniknąć (czyli po skończeniu pierwszego roku życia), oraz stopień dojrzałości odruchów posturalnych (ich pełna dojrzałość powinna występować po skończeniu wieku 3 lat i sześciu miesięcy), jest więc możliwa indywidualna ocena występujących dysfunkcji. Występowanie konkretnych odruchów pierwotnych ma wpływ na funkcjonowanie w ramach pewnych określonych sfer. Na przykład jeden odruch uniemożliwia automatyczną kontrolę ręki za każdym razem, gdy jest ona w ruchu, więc pisanie nigdy nie może stać się płynne. Inny odruch ma wpływ na mechanizm równowagi i koordynację pomiędzy równowagą i płynnym ruchem gałek ocznych, więc w pewnych sytuacjach gałki oczne będą wykonywały dowolne ruchy, przez co litery na kartce będą sprawiały wrażenie, jakby tańczyły, bądź będą zmieniały swą kolejność w wyrazach. Dziecko może wykazywać przywiązanie do bodźca, co oznacza, że jego oczy będą automatycznie kierowały się w kierunku czegoś, co się poruszyło w jego polu widzenia, więc w klasie będzie ono w łatwy sposób rozpraszało swoją uwagę. Pełna neurorozwojowa ocena powinna stwierdzić występowanie odruchów pierwotnych, stopień dojrzałości odruchów posturalnych, których rozwój jest zależny od odruchów pierwotnych, i występowanie problemów z utrzymaniem równowagi. Można dokonać jej wykorzystując Zestaw Testów Rozwojowych przystosowany przez INPP, a zawierający próby opracowane przez wielu badaczy i terapeutów. Diagnoza obejmująca omówienie wszystkich zagadnień związanych z pacjentem oraz przeprowadzenie Zestawu Testów Rozwojowych zajmuje około trzy godziny. Przed spotkaniem rodzice proszeni się o wypełnienie szczegółowego kwestionariusza, który przesyłany jest do nich drogą mailową. Ci z Państwa, którzy chcieliby sprawdzić, czy profil ich dziecka pasuje do Opóźnienie Neurorozwojowego, mogą to zrobić za pomocą kwestionariusza przesiewowego, którego wynik jednak jest jedynie wskazówką, ale nie daje odpowiedzi na temat konkretnych deficytów (pełną diagnozę może wykonać jedynie terapeuta) oraz nadaje się tylko dla dzieci starszych.
Jeśli chcą się Państwo dowiedzieć, czy Państwa dziecko wykazuje cechy Opóźnienia Neurorozwojowego, proszę wypełnić poniższy kwestionariusz: [Został on opracowany przez brytyjski Instytut INPP (The Institute for Neuro-Physiological Psychology) i zweryfikowany testami, których wyniki opublikowano w 1998 roku ("The British Journal of Occupational Therapy", październik 1998). W wyniku tych testów autorzy stwierdzili, że jeśli na co najmniej siedem z tych pytań odpowiedź jest pozytywna, to oznacza to, że dziecko wykazuje cechy Opóźnienia Neurorozwojowego i można mu pomóc poprzez stosowanie opracowanego przez Instytut programu ćwiczeń.]
1.Czy w najbliższej rodzinie występowały jakiekolwiek trudności z nauką?
2.Czy wystąpiły jakiekolwiek medyczne problemy podczas ciąży?
3.Czy poród przebiegał inaczej niż naturalnie (cesarskie cięcie, pomoc ręczna, kleszczowa czy próżniowa) bądź bardzo się przedłużał?
4.Czy dziecko urodziło się przed bądź po planowanym terminie porodu (więcej niż dwa tygodnie przed lub więcej niż 10 dni po)?
5.Czy waga urodzeniowa dziecka była niższa niż 2700 g?
6.Czy dziecko miało jakiekolwiek trudności z przyjmowaniem pokarmu w pierwszych tygodniach życia bądź często mu się ulewało?
7.Czy dziecko wymagało wzmożonej uwagi podczas pierwszych sześciu miesięcy życia (np. dużo płakało, mało jadło, mało spało itd.)?
8.Czy dziecko pominęło jakiś etap rozwoju ruchowego (np. pełzanie, raczkowanie)?
9.Czy dziecko z opóźnieniem nauczyło się chodzić (16 miesiąc życia bądź później)?
10.Czy dziecko mówiło z opóźnieniem?
11.Czy dziecko miało trudności z nauczeniem się ubierania samego siebie, zapinaniem guzików czy wiązaniem sznurowadeł po skończeniu szóstego roku życia?
12.Czy dziecko ma alergię (pokarmową, wziewną)?
13.Czy dziecko kiedykolwiek zareagowało nieprawidłowo po przyjęciu szczepionki?
14.Czy dziecko ssało palec dłużej niż do skończenia piątego roku życia?
15.Czy dziecku zdarzało się moczyć łóżko później niż po skończeniu piątego roku życia?
16.Czy dziecko ma chorobę lokomocyjną?
17.Czy dziecko miało trudności z nauczeniem się odczytywania czasu z zegara ze wskazówkami?
18.Czy dziecko miało trudności z nauczeniem się jazdy na rowerze?
19.Czy dziecko cierpi z powodu częstych infekcji uszu, nosa, gardła czy dolnych dróg oddechowych?
20.Czy podczas pierwszych trzech lat życia dziecko przebyło jakąkolwiek chorobę, która wywołała bardzo wysoką temperaturę, majaczenie czy drgawki?
21.Czy dziecko ma trudności z chwytaniem piłki i jest uważane przez inne dzieci za niezdarne?
22.Czy dziecko ma trudności z usiedzeniem nieruchomo w jednym miejscu nawet przez niedługi okres czasu?
23.Czy dziecku zdarza się reagować nagłą, niespodziewaną złością?
24.Czy dziecko ma kłopoty z czytaniem?
25.Czy dziecko ma kłopoty z pisaniem?
26.Czy dziecko ma kłopoty z kopiowaniem?
Pełną diagnozę neurorozwojową, a więc i idealnie dobraną terapię, można przeprowadzić dopiero, gdy dziecko wystarczająco współpracuje, by było możliwe wykonanie Zestawu Testów Rozwojowych. Wcześniej możemy mówić jedynie o ryzyku Opóźnienia Neurorozwojowego. Niemniej jednak jestem zdania, że czym wcześniej rozpocznie się oddziaływanie terapeutyczne, tym lepiej. Programy "Stymulacji i wygaszania odruchów" są programami nieinwazyjnymi - mogą jedynie pomóc. Niestety często czujność rodziców jest usypiana przez lekarzy pediatrów, którzy uspokajają ich mówiąc, że dziecko z problemu wyroście. Prawda jest jednak taka, że rzeczywiście wyrasta tylko mały procent, a pozostałe dzieci zostają z problemami, które narastają z roku na rok. Jestem zdanie, że to za duże ryzyko. Lepiej pomagać również tym, którzy tej pomocy nie potrzebują, niż nie pomagać tym, którzy jej potrzebują bardzo!
